Na današnji dan pre 28 godina počela je hrvatska vojno-policijska operacija “Oluja” čija se godišnjica u Srbiji obeležava kao Dan sećanja na stradale i prognane Srbe, a u Hrvatskoj kao Dan pobede i domovinske zahvalnosti.

U Srbiji se obeležava 4. avgust, dan kada je ofanzivom hrvatske vojske i policije i jedinica Hrvatskog vijeća odbrane na područja Banije, Korduna, Like i severne Dalmacije, odnosno na tadašnju Republiku Srpsku Krajinu počela vojno-policijska akcija “Oluja” koja je dovela do egzodusa više od 200.000 Srba iz Hrvatske.

U Hrvatskoj se kao državni praznik slavi 5. avgust, dan kada je akcija Oluja završena ulaskom hrvatske vojske u gotovo napušten Knin i isticanjem hrvatske zastave na kninskoj tvrđavi.

Time su su pod hrvatsku upravu vraćeni poslednji delovi teritorije koje su držali pripadnici srpskih vojnih jedinica. Od 2000. taj dan se obeležava i kao Dan oružanih snaga Hrvatske.

Centralna manifestacija povodom Dana sećanja na prognane i stradale u akciji Oluja biće održana večeras na Trgu slobode u Novom Sadu, a prisustvaće joj i predsednik Srbije Aleksandar Vučić.

Za žrtve akcije Oluja biće održan pomen u Crkvi svetog Marka u Beogradu, u 11 sati, kao i u prokupačkoj Crkvi svetog Prokopija i drugim mestima u Srbiji. O nestalim u operaciji Oluja govoriće pedsednik Komisije za nestala lica vlade Srbije Veljko Odalović i predstavnici Udruženja porodica nestalih, na konferenciji za novinare.

U Hrvatskoj se centralna manifestacija obeležavanja godišnjice akcije Oluja i ove godine održava 5. avgusta u Kninu, u prisustvu državnog vrha i uz celodnevni program. Uoči proslave predsednik Hrvatske Zoran Milanović u svojstvu vrhovnog komandanta oružanih snaga večeras u Kninu priređuje svečani prijem na kom će uručiti odlikovanja i unapređenja pripadnicima oružanih snaga.

Akcija Oluja ubraja se u jedno od najsurovijih etničkih čišćenja na području bivše SFRJ.

Prema podacima Komesarijata za izbeglice i migracije Srbije tokom i posle akcije Oluja proterano je oko 200.000 Srba, ubijeno ih je oko 1.700 a više od 700 i dalje se vodi kao nestalo.

Prema podacima Dokumentaciono-informacionog centra Veritas oko tri četvrtine stradalih bilo je starije od 60 godina, a medju žrtvama je 551 žena.

Prema procenama hrvatskih nevladinih organizacija i udruženja tokom i nakon Oluje ubijeno je više od 600 civila i spaljeno više od 22.000 kuća, a Hrvatsku je tada napustilo oko 150.000 njenih građana, čiji je povratak godinama bio sistemski težavan i onemogućavan.

Za zločine nad civilima u Oluji Haški tribunal optužio je trojicu hrvatskih generala, Antu Gotovinu, Ivana Čermaka i Mladena Makrača. Gotovina i Markač su bili i osuđeni, na 24 odnosno 18 godina zatvora, ali su posle nešto više od godinu dana oslobođeni krivice i pušteni iz zatvora.

Izvor: Kurir.rs/Beta Foto: Saša Stanković (EPA)