Ovog oktobra navršilo se 87 godina od atentata na kralja Aleksandra Karađorđevića koji je ubijen u Francuskoj. Poznat po nadimku Ujedinitelj bio je i prvi Srbin koji je leteo avionom, a veliku pažnju širom Evrope privlačio je svojim brakom sa rumunskom princezom Marijom.
Kada je stvorena Kraljevina Srba, Hrvata i Slovenica on je imao 34 godine i već bio kralj, ali bez kraljice, tako da je njegova ženidba bila i državno pitanje. Izbor je pao na Mariju koja je tada plenila svojom lepotom, obrazovanjem i šarmom, a njihova svadba bila je događaj koji se dugo prepričavao.
„Narod je znao koliko njihov kralj voli vino, pa su mu za svadbu uručili neuobičajen poklon. Kraljevi su većinom od naroda dobijali na poklon konja ili sablju, ali Aleksandar je za venčanje sa rumunskom princezom Marijom dobio tri vinska bureta, jedno od Srba, drugo od Hrvata i treće od Slovenaca. Na njima su ispisani početni stihovi himni svakog naroda: srpske „Bože pravde“, hrvatske „Lijepa naša“ i slovenačke “Naprej, zastava slave”.
Burići su rađeni u svakoj od ovih republika, od suvog slavonskog hrasta. Prvi dogovor je bio da sva tri bureta budu iste veličine, ali ne zna se kako, najveće je ipak stiglo od Hrvata”, ispričao je za RINU istoričar Dragan Reljić.
Aleksandrova ljubav prema vinu pretočila se i u delo, pa je 1931. godine život udahnuo Kraljevoj vinariju u Topoli, koja je danas pretvorena u svojevrsan muzej, ispod kog je smešten podrum u kom odležavaju vina. Danas se na zidovima muzejskog prostora nalaze fotografije na kojima su prikazani kralj Aleksandar i kraljica Marija u berbi i njihove lične stvari.
„U vinariji se nalazi i hidraulična presa iz 1931., iste godine uvežena iz Francuske, zatim pumpe za pretakanje vina, filteri iz jedne poznate austrijske firme, zatvaračica i punilica. U muzejskom prostoru se nalazi i stolica kralja Aleksandra doneta iz njegovog dvorca „Lovački dom“ iz Han Pijeska, izrađena u orahovom drvetu, ručni rad. Posebnu vrednost ima vino koje datira iz tog perioda. Sačuvano je 450 boca koje datiraju iz razdoblja od 1921. do 1941. godine, a u pitanju su najkvalitetnije sorte belog i crnog vina“, rekao je Reljić.
Te boce se čuvaju u specijalnom prostoru iza rešetki i pod ključem. Posetioci najčešće pitaju zašto su boce prašnjave, ali u suštini to ih i dalje štiti od spoljašnjih uticaja.
„Boce su zapečaćene voskom i ta vina i sada mogu da se piju. Kad se porodica Karađorđević vratila u Srbiju, jedna flaša je otvorena a eksperti kažu da je to vino poput vremeplova. Ima ukus kao da je iz druge zemlje, jer se klima u Srbiji znatno promenila u zadnjih 80 godina“, kaže Reljić.
Srpskim vinom bili su oduševljeni svi kraljevi strani prijatelji, vinska kultura je živela i dokazivala da Srbija nije samo zemlja šljive i rakije, već da može stati rame uz rame sa Italijom i Francuskom.
Izvor: Rina Foto: Rina
