Na šumovitim obroncima planine Rudnik od kad je sveta i veka kopala se ruda, a narod različitih vera i nacija naseljavo je ovo područje.
Arheologe iz godine u godinu iznenađuje ono što tokom svojih iskopavanja pronađu u utrobi zemlje, a svi materijalni dokazi svedoče da se u srcu Šumadije nekada davno živelo poprilično luksuzno.
„U 14. i 15. veku planina Rudnik bila je trgovački, verski i kulturni centar ovog područja, a svoj najveći procvat doživljava u doba despotovine. Zbog izuzetno povoljnog tla i rude, ovu planinu su pored Srba naseljavali i bogati trgovci iz Dubrovnika i Кotora“, kaže za RINU, Ana Cicović arheolog Muzeja rudničko-takovskog kraja.
Detaljna arheološka itraživanja na ovoj planini započela su 2009. godine u saradnji sa Ministarstvom kulture. Za ovih jedanaest godina na padinama Rudnika pronađeni su ostaci srednjovekovnih građevina, za to vreme potpuno neobičnih.
„Gradsko naselje iz doba Nemanjića sastojalo se i iz višespratnica i moglo je biti izgrađeno samo na pristojnoj udaljenosti od rudarskih okana i takozvane industrisjke zone. Trg je bio gusto naseljen, a jedan od najintersantnijih materijalnih dokaza svakako su ostaci kuće koja se sastojala od dva dela. Na prizemlju je bio ekonomski objekat, a živelo se na drugom spratu. Taj stambeni deo bio je i oslikan freskama na kojima se nalazio lik zaštitnika“, ističe Ana Cicović.
Tadašnji rudnici bakra i zlata bili su sa jedne strane blagosov, a sa druge prokletstvo, jer su zbog velikoh bogatstva Rudnik želeli da osvoje mnogi. Zato su se na njegovom području nalazile i brojne radionice u kojima se pravilo srednjovekovno oružje, pa se može reći da je ova planina u to doba bila i centar namenske industrije. O specijalizaciji za odrđene vrste oružja govore i imena današnjih sela poput Кopljare, Štitare i Lukare.
„Zapovednici srpske vojske i plemići u to vreme morali su da budu i poliglote, zbog velikog broja stranih trgovaca. Na Rudnik je u to vreme u zapečaćenim olovnim plombama (slično današnjim šleperima) stizala luksuzna roba, a izvozila se ruda. Srebro, zlato i olovo išlo je u Borač, a zatim dalje prema Beogradu. Arheološki nalazi otkrili su srednjovekovnu Srbiju kao bogatu zemlju, dobro uređenu zakonima i sa razvijenom administraciojom“, rekao je Dejan Radičević profesor na Filizofskom fakkultetu u Beogradu.
Planina Rudniki i ove godine je mesto gde nekoliko arheologa vrši izuteno bitna istraživanja. Rade se iskopavanja na lokalitetu Drenje, gde je pre pet godina pronađen pečatnik kneza Lazara, alii po prvi put istražuje se predeo ispod Ostrvice, gde su otkriveni ostaci srednjovekovne crkve.
Izvor: RINA
Foto: RINA
