U ponedeljak je obežavanje 28 godina od zločina nad Srbima u akciji “Bljesak”. Srpska oblast Zapadna Slavonija tada je bila pod zaštitom snaga Ujedinjenih nacija. Za samo 36 sati iz Zapadne Slavonije u udaru hrvatske vojke proterano je 15.000 Srba, a ubijeno 283.
Evo i saopštenja, dokumentaciono – informativnog centra Veritas, uz redakciju opremu;
U Gradišci će biti služen parastos, položeni venci i cveće, a predviđeno je i obraćanjem zvaničnika kod spomen obeležja, s početkom u 10.30 časova, dok će u Beogradu u 11.00 časova biti služen parastos u crkvi Svetog Marka i položeno cveće u Tašmajdanskom parku na spomen ploču stradalim Srbima.
“Veritas” u saopštenju podseća da je zločinačka akcija “Bljesak” izvedena 1. i 2. maja 1995. godine i ukazuje da su hrvatski i haški sud osudili veliki broj zarobljenih Srba na dugogodišnje kazne zatvora za razne ratne zločine, dok haško tužilaštvo nikada nije otvorilo intenzivnu istragu za zločine u “Bljesku”.
U saopštenju se ukazuje da je pred nacionalnim pravosuđima Hrvatske, Srbije i BiH, protiv pripadnika hrvatskih oružanih snaga pokrenuto nekoliko krivičnih postupaka za zločine nad Srbima u toj akciji, koji nisu odmakli dalje od predkrivične faze.
– Uz dužno žaljenje svih ratnih žrtava, već 28 godina postavljamo ista pitanja – ko to i zašto pravi razliku između civilnih žrtava u Zagrebu i Okučanima i po kom kriterijumu međunarodni i nacionalni sudovi procenjuju ko i kada krši zakone i običaje koji regulišu vođenje rata? – naveli su iz “Veritasa”.
Pod kodnim nazivom “Bljesak” hrvatske oružane snage su 1. maja 1995. godine izvršile agresiju na srpsku oblast Zapadna Slavonija, u sastavu Republike Srpska Krajine, u vreme kada je ova oblast bila pod zaštitom UN /UNCRO – Sektor “Zapad”/.
Protiv zapadnoslavonskih Srba, odnosno oko 15.000 žitelja i oko 4.000 vojnika, krenulo je više od 16.000 pripadnika hrvatskih oružanih snaga.
Zaštitne snage UN, na vreme upozorene od hrvatskih generala, povukle su se na bezbedna mesta, prepuštajući svoje “štićenike” na milost i nemilost agresoru.
Sećajući se Jasenovca iz 1941. i Pakračke Poljane iz 1991. godine, narod Zapadne Slavonije krenuo je u egzodus prema Republici Srpskoj.
Na putu prema “mostu spasa” na reci Savi, sustizale su ih avionske bombe, maljutke iz helikoptera, topovske granate i snajperski meci, a ranjenici su klani ili gaženi tenkovskim gusenicama.
U ovoj akciji su, prema “Veritasovim” podacima, poginule i nestale 283 osobe, uključujući 114 civila /40 odsto/, a među žrtvama je 56 žena /20 odsto/, osmoro dece do 14 godina /tri odsto/ i 75 osoba preko 60 godina starosti /27 odsto/.
Od ukupnog broja žrtava do sada je rasvetljena sudbina 172 osobe ili 61 odsto, dok se kao nestali vodi još 111 osoba ili 39 odsto, među kojima je 48 civila, uključujući i 22 žene.
Od posmrtnih ostataka 148 žrtava iz grupnih grobnica, do sada ih je 120 identifikovano.
I kad se identifikuju ekshumirani a neidentifikovani, njih 28, ostaju nepoznata grobna mesta za 83 posmrtna ostatka ili 29 odsto, ukazali su iz “Veritasa”.
Oko 1.450 pripadnika Srpske vojske Krajine je zarobljeno, većina na prevaru uz pomoć zaštitnih snaga UN, od kojih su mnogi prošli teška psihička i fizička maltretiranja u Bjelovaru i Varaždinu.
Hrvatski sudovi su osudili velik broj zarobljenih Srba na dugogodišnje kazne zatvora za razne ratne zločine, koje su izdržavali u zloglasnom zatvoru Lepoglava, a nekoliko desetina zarobljenika prošlo je višegodišnje specijalne torture zloglasne Lore u Splitu.
Civili koji nisu mogli ili nisu želeli da napuste svoja ognjišta, smešteni su u logore za civile, a za to vreme pravoslavni hramovi i srpska imanja su opljačkana, opustošena i uništena.
Uskoro su i ovi civili, uz pomoć zaštitnih snaga UN i humanitarnih organizacija, preveženi u Srpsku i Srbiju, od kojih se do sada vratilo tek oko 1.500 ljudi, uglavnom starijeg doba, dok su se ostali rasuli po celom svetu.
Savet bezbednosti UN Rezolucijom 994 od 17. maja 1995. godine od Hrvatske je zatražio da povuče svoje snage iz zone pod zaštitom UN, a od sukobljenih strana da se povuku iz zone razdvajanja uspostavljene Zagrebačkim sporazumom o primirju iz 1994. godine.
IZ “Veritasa” su dodali da je Hrvatska ignorisala ovu rezoluciju, jer nije imala ultimativan karakter niti je propisivala kaznene mere za neispunjavanje obaveza.
Sve ove činjenice bile su poznate i Haškom tužilaštvu, koje nikada nije otvorilo intenzivnu istragu za zločine u toj akciji, kao što Hrvatskoj ni Savet bezbednosti nikada nije uveo kaznene sankcije zato što je kao članica UN izvršila agresiju upravo na zaštićenu zonu organizacije kojoj je i sama pripadala.
Ali, zato je Haško tužilaštvo je već 25. jula 1995. godine optužilo tadašnjeg predsednika Republike Srpske Krajine Milana Martića da je 2. i 3. maja 1995. godine “za odmazdu izdao naređenje vojnim organima Republike Srpske Krajine da granatiraju Zagreb”, usled čega je poginulo šest civila.
On je osuđen i da se pri tome “nije pridržavao zakona i običaja koji regulišu vođenje rata” i osuđen pravosnažno na 35 godina zatvora.
Pred pravosuđima Hrvatske, Srbije i BiH, protiv pripadnika hrvatskih oružanih snaga pokrenuto je nekoliko krivičnih postupaka za zločine nad Srbima u toj akciji, koji nisu odmakli dalje od predkrivične faze.
U avgustu 2021. godine iz Tužilaštva BiH u Hrvatsku je upućena molba o ustupanju krivičnog gonjenja protiv 14 hrvatskih komandanata koji su učestvovali u akciji “Bljesak”, inicirano krivičnim prijavama Centra javne bezbednosti Banjaluka iz 2006. i 2007. godine.
Tu molbu je Vlada Hrvatske odbila po hitnom postupku uz obrazloženje da “dokumentacija i materijal koji su dostavljeni ne daju nikakav osnov za postupanje pravosudnih tela u Hrvatskoj”, podseća se u saopštenju.
S druge strane, u martu 2020. godine na zagrebačkom Županijskom sudu, nakon višegodišnjeg postupka, nepravosnažno su u odsustvu osuđeni Milan Martić, predsednik Republike Srpske Krajine, na sedam godina zatvora, i Milan Čeleketić, komandant Srpske vojske Krajine, na 20 godina zatvora.
Martić i Čeleketić su osuđeni zbog “osvetničkog raketiranja hrvatskih gradova, Zagreba i Karlovca, nakon vojno-redarstvene akcije Bljesak”, iako su ispaljivanje raketa naredili u toku izvođenja hrvatske agresije i kao upozorenje agresorima da obustave napad na srpsku oblast pod zaštitom UN.
PROČITAJTE VIŠE:
27 GODINA OD ZLOČINA BEZ KAZNE: U akciji ‘Bljesak’ proterano je 15.000 Srba, ubijani žene i deca!
Izvor: Veritas/ Katera
Foto: Zločini nad Srbima
