Uloga čuvara groblja Zejtinlik u Solunu, prenošena je sa oca na sina – tokom tri generacije. Evo ko su bili oni i ko je naslednik Đorđa Mihailovića koji je preminuo u 96. godini.
Po okončanju svih ratnih dejstava na Solunskom frontu u Prvom svetskom ratu, doneta je odluka da se poginuli vojnici sahrane na istom groblju. Za konačno mesto počivališta izabran je plato Zejtinlika, na kom se u tom trenutku nalazilo groblje Glavne vojne poljske bolnice srpske vojske. Grčka je besplatno ustupila zemljište za izgradnju kompleksa i oslobodila carina i poreza sav materijal.
Primpreme su započete 1926. godine, a jedan od glavnih zadataka grupe je bio da se prikupe posmrtni ostaci poginulih – uključujući francuske, engleske, italijanske i ruske – vojnike sa teritorija na kojim je vođena borba na Solunskom frontu.
Da bi se kompletirao posao, bilo je potrebno obići više od 250 grobalja i obaviti na hiljade ekshumacija, ali i transport na mesto koje je predviđeno da se na njemu izgradi novo groblje. Kako je sav materijal za izgradnju poticao iz Srbije, sa početkom izgradnje je započeto tek 1933. godine.
Svečano osvećenje mauzoleja sa kosturnicom je obavljeno na Dan primirja 11. novembra 1936. godine, a ceo kompleks će narednih godina postati stecište putnika namernika koji su dolazili da se poklone kostima palih boraca.
Godine 1928., kada je prvi čuvar grobljanskog kompleksa u srpsko-vizantijskom stilu Srbin iz Grblja, Savo Mihailović – bio je na čelu grupe koja je ekshumirala pokojnike – preminuo, njegovu ulogu preuzima sin Đuro. On je i najzaslužniji što groblje nije opljačkano od strane nacista, tokom Drugog svetskog rata. Ali i što je tradicija nastavila da živi.
Nakon njegove smrti, 1961. godine tu ulogu preuzima sin Đorđe Mihailović koji je ovu ulogu obavljao sve dok ga prema sopstvenim rečima “noge nisu izdale” u maju 2022. godine. On je svoju dužnost nasleđenu od oca i dede obavljao punih šest decenija i zbog toga je odlikovan Ordenom srpske zastave drugog stepena i Ordenom Svetog Save prvog stepena.
Đorđe Mihajlović je preminuo u 96. godini života, a kako nije imao muških naslednika jedna simbolična tradicija je došla kraju. Njegov posao je preuzeo Krstimir Copas, po majci Grk, a po ocu Srbin. U jednom intevrjuu je istakao kako nema predaka koji počivaju na groblju koje čuva, ali ovo ga nije sprečilo da stekne povernje kako bi mu se ukazala čast da on nasledi Đorđa i obavlja ulogu čuvara skoro 21.000 grobova na Zejtinliku.
POVEZANE TEME:
“ZEJTINLIK IMA JOŠ JEDNOG JUNAKA”: Patrijarh Porfirije se oprostio od deda Đorđa dirljivom porukom!
NJU SU IZABRALI KAO LEPŠU OD NAJLEPŠIH: Milica ponela titulu Kosovke devojke! (FOTO, VIDEO)
Izvor: National Geographic
Foto: I. Marinković
